Infertebratau’r Tomenni Glo

’Does fawr ddim safleoedd sy’n fwy eiconig yng Nghymoedd De Cymru na thomenni glo y glofeydd. Mae’r amgylcheddau unigryw hyn yn hawdd iawn i’w anwybyddu a pheidio eu gwerthfawrogi ddigon am eu gwerth bioamrywiaeth, er gwaetha’r ffaith eu bod yn cynnal rhywogaethau a chynefinoedd o gryn bwysigrwydd cadwraethol yn lleol a chenedlaethol.

Mae prosiect Infertebratau’r Tomenni Glo yn anelu i gynyddu ein gwybodaeth am ddosbarthiad ac amrywiaeth yr infertebratau sydd i’w cael ar safleoedd tomenni glo yng Ngwent. Cynhelir arolygon infertebratau ar safleoedd dethol a’u defnyddio i hysbysu gwaith rheoli cynefinoedd er mwyn sicrhau bod y safleoedd yn cael eu cadw, neu eu hadfer, i gyflwr ffafriol. Defnyddir digwyddiadau hyfforddi ac ymgysylltu cyhoeddus i gynyddu proffil cynefinoedd tomenni glo ac infertebratau ymysg cymunedau lleol, cyrff statudol a’r cyhoedd yn fwy cyffredinol. Ariennir y prosiect hwn gan Grant Galluogi Adnoddau Naturiol a Llesiant Llywodraeth Cymru trwy raglen waith ‘Resilient Greater Gwent’.

Pam fod y safleoedd tomenni glo yn bwysig ar gyfer infertebratau?

Mae eu priddoedd di-faeth a’u topograffeg gymhleth, yn cynnwys eu lleoliad, llethrau, cyfansoddiad eu hisbridd a’u pH amrywiol, yn annog brithweithiau o gynefinoedd cymhleth i ddatblygu’n agos i’w gilydd ar y safleoedd hyn. Gan fod nifer o infertebratau angen dau neu fwy o gynefinoedd i gwblhau eu cylchau bywyd, mae’r brithweithiau cynefin hyn yn hynod o werthfawr ar gyfer infertebratau.

Mae ymchwil diweddar ar safleoedd tomenni glo ar hyd a lled De Cymru wedi tanlinellu gwerth cadwraethol infertebratau pwysig y safleoedd hyn, gan inni ddysgu bod nifer o’r safleoedd yn cynnal rhywogaethau prin fel y Gardwenynen lwydfrown (Bombus humilis), y Gwibiwr llwyd (Erynnis tages), y Gweirlöyn llwyd (Hipparchia semele) a’r Fursen gynffonlas (Ischnura pumilio) brin. Mater arall o ddiddordeb yw’r cymunedau planhigion fasgwlaidd, bryoffytau, cennau a ffyngau ar y safleoedd hyn.

(c) Liam Olds

Help us to stop the extinction of invertebrate species

Become a member

From £3 per month, membership directly supports our vital conservation work. In return you receive member benefits and our bi-annual Buzz magazine.

Membership

Donate to support us

Our work would not be possible without your support. Bees and other invertebrates need help to reverse the catastrophic declines in their numbers. Please donate today and together we can restore vital habitats and rebuild strong populations of invertebrates in the UK.

Make a donation today

Engage with our work

Follow us on the social networks, or sign up to receive our email newsletter so we can keep you up-to-date with our work.